Paradontoza to choroba struktur przyzębia (dziąseł, cementu korzeniowego, więzadeł łączących ząb z kością i kości wyrostka zębodołowego). Paradontoza jest chorobą społeczną i dotyczy ponad 40% dorosłej populacji Polaków. Wywołują ją bakterie związane z płytką nazębną, która gromadzi się kiedy nieprawidłowo oczyszczamy zęby. Początkowo miękkie złogi mineralizują, tworzy się kamień nazębny naddziąsłowy i poddziąsłowy. Chropowaty twardy złóg sprzyja dalszej kumulacji płytki bakteryjnej, choroba postępuje. Odkładaniu się płytki bakteryjnej sprzyjają także ubytki próchnicowe, nieprawidłowe wypełnienia, protezy i aparaty wewnątrzustne, stłoczenia zębów, wady zgryzu, zmniejszone wydzielanie śliny. Niektóre choroby ogólne i leki mogą sprzyjać rozwojowi stanów zapalnych przyzębia.
Skutki paradontozy
Choroba przyzębia uszkadza tkanki zapewniające zębom prawidłowe utrzymanie. Dziąsła są obrzęknięte, zaczerwienione, krwawią przy szczotkowaniu lub nitkowaniu. Korzenie zębów stają się widoczne, mogą reagować bólem na zmiany temperatury i przy zabiegach higienicznych. Dziąsła cofają się, a przestrzenie miedzy zębami stają się większe, trudniejsze do oczyszczania i nieestetyczne. Zęby, a szczególnie obnażone powierzchnie korzeni są bardziej podatne na próchnicę. Pojawiają się ropnie. Stany zapalne w kieszonkach zębowych mogą powodować stany zapalne miazgi żywych zębów. Pojawia się nieprzyjemny zapach z jamy ustnej. Zęby mogą się przemieszczać. Nie leczona paradontoza powoduje zwiększoną ruchomość zębów, a w skrajnych wypadkach ich wypadanie. Przewlekły stan zapalny przyzębia wpływa na ogólny stan zdrowia.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
– gdy zauważysz objawy zapalenia dziąseł tj: zaczerwienienie, obrzęk, krwawienie przy oczyszczaniu zębów, także gdy podczas nitkowania nitka „zahacza” lub „rwie się”
– gdy obnażają się szyjki zębów i/lub stają się wrażliwe na dotyk lub temperaturę
– gdy zauważysz, że zęby przemieszczają się, ruszają lub bolą przy nagryzaniu
– gdy pojawi się nieprzyjemny zapach z jamy ustnej.
Niekiedy choroba rozwija się podstępnie i jej objawy łatwo przeoczyć. Jednak osoby które regularnie zgłaszają się do gabinetu stomatologicznego na przeglądy i zabiegi higieniczne mogą być pewne, że nawet wczesne symptomy zostaną zauważone przez lekarza lub higienistkę. Dodatkowo wykonane badanie kieszonek i radiologiczna ocena stanu przyzębia pomoże postawić diagnozę i ustalić plan leczenia.
Leczenie paradontozy
Początkowy stan nie wymaga skomplikowanego leczenia. Wystarczy oczyszczenie zębów z płytki nazębnej i kamienia, miejscowe środki przeciwzapalne (np.płukanka) oraz, co najważniejsze, pomoc w doborze odpowiedniej techniki i akcesoriów do samodzielnego, skutecznego oczyszczania zębów. Bardziej zaawansowane zapalenie przyzębia wymaga profesjonalnego oczyszczania, usunięcia zainfekowanego cementu z powierzchni korzeni i chorych tkanek z kieszonek zębów objętych infekcją. Ten zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym. Niekiedy zachodzi konieczność podania antybiotyku. Zaawansowane postacie choroby wymagają leczenia chirurgicznego. W znieczuleniu miejscowym usuwa się głęboko zlokalizowany kamień i chore tkanki miękkie. W leczeniu pomagają płukanki przeciwzapalne, żele, leki aplikowane miejscowo do kieszonek lub ogólnie, biostymulacja, zbilansowana dieta, leki wzmacniające układ odpornościowy, preparaty do uzupełniania utraconej kości. Należy jednak pamiętać, że przyczyną paradontozy jest płytka nazębna i bez skutecznego, codziennego jej usuwania w warunkach domowych, nie można oczekiwać wyleczenia.
Profilaktyka
Najlepszy sposób na zapobieganie pojawienia się lub zatrzymanie rozwoju choroby, to systematyczne, dokładne czyszczenie zębów. Lekarz lub higienistka stomatologiczna pomoże w doborze odpowiedniej metody oczyszczania zębów i dobierze akcesoria (szczotka, nić dentystyczna, wyciorki, irygator). Na kolejnej wizycie warto sprawdzić skuteczność wprowadzonych procedur, tym bardziej, jeżeli zalecona metoda odbiega od tej stosowanej dotychczas. Dla osób które zostały poddane leczeniu paradontozy, początkowe wizyty kontrolne i zabiegi higienizacyjne będą częstsze niż co 6 miesięcy, aż do ustabilizowania stanu przyzębia.
