Stres, szybkie tempo życia, a także długotrwałe napięcie emocjonalne mają ogromny wpływ na nasze zdrowie – również na zdrowie jamy ustnej. Coraz więcej osób zmaga się z problemem zgrzytania zębami (bruksizmu), zaciskania szczęk czy napięć mięśniowych w obrębie twarzy i karku. Jednym z najczęściej stosowanych rozwiązań w takich przypadkach jest szyna relaksacyjna – indywidualna nakładka na zęby, której celem jest ochrona zębów oraz rozluźnienie mięśni żucia.
Wielu pacjentów, którzy decydują się na ten rodzaj terapii, zadaje sobie jednak pytanie: czy szynę relaksacyjną należy zakładać na zęby górne czy dolne? Odpowiedź nie jest jednoznaczna – wszystko zależy od konkretnego przypadku i diagnozy postawionej przez stomatologa. W tym artykule przybliżymy, czym się różnią szyny górne i dolne oraz kiedy stosuje się każdą z nich.
Czym jest szyna relaksacyjna?
Szyna relaksacyjna to specjalistyczna, najczęściej przezroczysta nakładka wykonana z tworzywa termoplastycznego lub akrylu, która pokrywa łuk zębowy – górny lub dolny. Jej głównym zadaniem jest:
-
ochrona zębów przed ścieraniem i pękaniem,
-
rozluźnienie mięśni żucia,
-
zmniejszenie napięcia w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych,
-
redukcja bólu głowy, karku i szczęki,
-
poprawa jakości snu.
Szyna wykonywana jest indywidualnie, na podstawie wycisków i badań diagnostycznych. To sprawia, że idealnie dopasowuje się do zgryzu pacjenta i działa precyzyjnie.
Szyna na zęby górne – najczęstszy wybór
W praktyce klinicznej szyny relaksacyjne najczęściej wykonywane są na łuk górny. Dlaczego?
-
Zęby górne mają zazwyczaj większą powierzchnię, co ułatwia stabilne osadzenie szyny.
-
Górna szyna zwykle lepiej „trzyma się” na zębach, co jest szczególnie ważne podczas snu.
-
Łatwiej jest uzyskać prawidłowy kontakt z zębami dolnymi, co poprawia efektywność działania szyny.
-
Górne szyny są często bardziej komfortowe dla pacjentów, którzy nie mają problemów z oddychaniem przez nos.
Dla wielu pacjentów noszenie szyny na górnych zębach jest mniej odczuwalne i bardziej naturalne, co sprzyja regularnemu stosowaniu.
Szyna na zęby dolne – kiedy się ją stosuje?
Choć rzadziej, niekiedy lekarz decyduje się na wykonanie szyny na dolne zęby. Może się tak dziać w kilku przypadkach:
-
Pacjent ma znaczące wady zgryzu lub brakujące zęby w łuku górnym, co utrudnia stabilne umocowanie szyny.
-
Występują przeciwwskazania do zakładania szyny na górne zęby (np. aparat ortodontyczny lub inne stałe elementy).
-
Pacjent ma nawyk oddychania przez usta – dolna szyna w takich przypadkach może być mniej uciążliwa.
-
W niektórych przypadkach dolna szyna może przynosić lepsze efekty terapeutyczne – wszystko zależy od analizy funkcjonowania stawu skroniowo-żuchwowego i układu mięśniowego.
Górna czy dolna – co wybierze stomatolog?
Ostateczna decyzja należy zawsze do lekarza, który na podstawie wywiadu, badania klinicznego i diagnostyki ocenia, która szyna będzie bardziej odpowiednia. Wybór zależy m.in. od:
-
rodzaju i nasilenia bruksizmu,
-
stanu uzębienia,
-
sposobu zwarcia zębów,
-
obecności protez lub aparatów,
-
przyzwyczajeń pacjenta (np. sposób oddychania, pozycja snu),
-
stopnia napięcia mięśniowego.
Warto pamiętać, że celem szyny relaksacyjnej jest nie tylko ochrona zębów, ale także normalizacja pracy mięśni i stawów, dlatego tak ważne jest jej odpowiednie dopasowanie.
Zobacz: Szyny relaksacyjne w Dentistree
Czytaj też: Szyna relaksacyjna na górne czy dolne zęby – którą wybrać?
Czytaj też: Jak czyścić i dbać o szynę relaksacyjną?
