Leczenie kanałowe, czyli leczenie endodontyczne, to zabieg mający na celu uratowanie zęba, w którym doszło do zapalenia lub martwicy miazgi. Choć przez lata zabieg ten budził obawy pacjentów, współczesna endodoncja jest bezpieczna, skuteczna i praktycznie bezbolesna. Zrozumienie poszczególnych etapów leczenia pozwala wielu pacjentom podejść do niego ze spokojem i większym zaufaniem.
Według danych Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, w Polsce przeprowadza się rocznie ponad 3 miliony zabiegów leczenia kanałowego, a liczba ta stale rośnie. Średnio co trzeci dorosły Polak przeszedł przynajmniej jedno leczenie endodontyczne, a zęby trzonowe stanowią ponad 70% wszystkich leczonych przypadków. Dla porównania, w Stanach Zjednoczonych każdego roku wykonuje się około 15 milionów zabiegów kanałowych.
Jakie są etapy leczenia kanałowego i co dzieje się podczas każdej wizyty?
Pierwszym krokiem jest dokładna diagnoza. Stomatolog przeprowadza wywiad medyczny oraz ocenia objawy – ból zęba, nadwrażliwość na ciepło, opuchliznę lub obecność przetoki ropnej. Następnie wykonywane jest zdjęcie RTG punktowe, a w bardziej złożonych przypadkach – tomografia CBCT, która daje trójwymiarowy obraz korzeni i struktur wokół zęba.
Dzięki nowoczesnej diagnostyce lekarz może ocenić liczbę kanałów, ich długość, zakrzywienie, ewentualne zwapnienia oraz obecność stanu zapalnego. To etap kluczowy dla skutecznego i bezpiecznego przeprowadzenia dalszego leczenia.
Przed przystąpieniem do leczenia pacjent otrzymuje znieczulenie miejscowe, które całkowicie eliminuje ból. Nawet w przypadku ostrego zapalenia miazgi nowoczesne środki znieczulające zapewniają pełen komfort podczas zabiegu.
Po znieczuleniu, ząb zostaje odizolowany za pomocą koferdamu – cienkiej gumowej osłony, która chroni pole operacyjne przed dostępem śliny i bakterii z jamy ustnej. To standard w leczeniu endodontycznym, który zwiększa skuteczność i bezpieczeństwo.
Lekarz otwiera koronę zęba i uzyskuje dostęp do jego wnętrza, czyli do komory miazgi. Następnie, przy użyciu narzędzi ręcznych i maszynowych, usuwa zmienioną zapalnie lub martwą miazgę z komory oraz kanałów korzeniowych.
W nowoczesnych gabinetach cały zabieg odbywa się pod mikroskopem endodontycznym, co umożliwia precyzyjne odnalezienie wszystkich kanałów, w tym tych nietypowych lub bardzo wąskich. Mikroskop znacząco zwiększa skuteczność leczenia – badania pokazują, że jego zastosowanie zmniejsza ryzyko niepowodzenia nawet o 25–30%.
Po usunięciu miazgi, kanały muszą zostać odpowiednio opracowane – czyli poszerzone, wygładzone i przygotowane do wypełnienia. W tym celu używa się cienkich pilników oraz systemów rotacyjnych lub reciprocacyjnych, które dostosowują się do kształtu kanału.
Równocześnie kanały są dokładnie płukane środkami dezynfekującymi – najczęściej roztworem podchlorynu sodu. Wspomagająco stosuje się też ultradźwięki lub aktywację chemiczną, co pozwala lepiej usunąć bakterie i resztki tkanki.
Statystyki pokazują, że aż 60% niepowodzeń leczenia kanałowego wynika z niedostatecznego opracowania lub oczyszczenia kanałów. Dlatego ten etap jest tak kluczowy.
Każdy kanał ma indywidualną długość, którą należy dokładnie zmierzyć. W tym celu używa się endometru – urządzenia elektronicznego, które pozwala określić długość roboczą kanału z dokładnością do dziesiątych części milimetra.
Dokładny pomiar zapobiega niedopełnieniu lub przepełnieniu kanału, co mogłoby prowadzić do nawrotu infekcji lub bólu po leczeniu.
Gdy kanały są odpowiednio oczyszczone i osuszone, przystępuje się do ich wypełnienia. Najczęściej stosuje się gutaperkę – termoplastyczny materiał biozgodny, który wypełnia całą przestrzeń kanału w połączeniu z uszczelniaczem endodontycznym.
Celem tego etapu jest całkowite zamknięcie wnętrza kanału i zapobieżenie ponownemu rozwojowi bakterii. Wypełnienie kanałów odbywa się metodą kondensacji na ciepło, płynną gutaperką lub techniką pojedynczego stożka – w zależności od anatomii kanału i wybranej metody.
Badania wykazują, że prawidłowo wypełniony kanał może zapewnić trwałość zęba przez wiele lat – nawet ponad 20 lat, jeśli zostanie odpowiednio odbudowany.
Ostatnim etapem jest odbudowa korony zęba. W zależności od stopnia zniszczenia, może być to:
wypełnienie kompozytowe,
wkład koronowo-korzeniowy,
korona protetyczna (np. porcelanowa lub cyrkonowa).
Według badań opublikowanych w International Endodontic Journal, zęby leczone kanałowo, które zostały odbudowane koroną, mają ponad 6-krotnie większe szanse na przetrwanie w jamie ustnej w porównaniu do tych bez trwałej odbudowy.
Endodoncja w Dentistree
ul. Oś Królewska 18 lok. U2
02-972 Warszawa – Wilanów
Skontaktuj się