Pierwsza wizyta u ortodonty to bardzo ważny etap w procesie leczenia ortodontycznego, niezależnie od wieku pacjenta. Może dotyczyć zarówno dzieci, młodzieży, jak i dorosłych. W przypadku dzieci eksperci zalecają, by konsultacja ortodontyczna odbyła się już między 6. a 7. rokiem życia, czyli w momencie, gdy zaczynają pojawiać się pierwsze zęby stałe.
Wczesna kontrola pozwala szybko wykryć ewentualne nieprawidłowości i zaplanować dalsze postępowanie. Według danych Polskiego Towarzystwa Ortodontycznego, aż 70% dzieci w wieku szkolnym ma zaburzenia zgryzu, a wczesna diagnostyka może skrócić czas leczenia nawet o 30%.
Wywiad lekarski i ocena potrzeb pacjenta
Pierwszym elementem wizyty jest rozmowa z pacjentem (lub jego rodzicem), podczas której ortodonta zbiera szczegółowy wywiad medyczny. Pyta o przeszłość stomatologiczną, nawyki (np. ssanie kciuka, oddychanie przez usta), objawy towarzyszące (np. bóle głowy, zgrzytanie zębami) i oczekiwania względem leczenia.
Ważne są także informacje dotyczące wcześniejszych zabiegów stomatologicznych, chorób przewlekłych oraz ogólnego stanu zdrowia jamy ustnej. Celem wywiadu jest nie tylko poznanie pacjenta, ale też ocena, czy możliwe wady zgryzu mają podłoże funkcjonalne, genetyczne czy nabyte. Statystyki pokazują, że aż 40% wad zgryzu wynika z niewłaściwych nawyków rozwojowych, a nie czynników dziedzicznych.
Badanie zewnątrzustne i wewnątrzustne
Po wywiadzie ortodonta przechodzi do dokładnego badania zgryzu oraz budowy twarzy. Ocena zewnątrzustna obejmuje analizę profilu twarzy, symetrii, proporcji szczęk oraz napięcia mięśniowego. Ortodonta sprawdza również sposób oddychania, ułożenie języka i funkcję stawu skroniowo-żuchwowego.
Następnie przeprowadza badanie wewnątrzustne, w którym ocenia pozycję i stan zębów, ułożenie łuków zębowych, wysokość zwarcia i obecność ewentualnych stłoczeń lub szpar. To na tym etapie można zauważyć pierwsze oznaki nieprawidłowego zgryzu, które mogą nie być widoczne gołym okiem. W badaniu „Oral Health in Europe” z 2022 roku stwierdzono, że tylko 35% pacjentów trafiających do ortodonty ma zgryz uznawany za prawidłowy.
Dokumentacja fotograficzna i diagnostyka obrazowa
Kolejnym etapem wizyty jest wykonanie dokumentacji diagnostycznej. Ortodonta zleca zdjęcia wewnątrzustne i zewnątrzustne, które pozwalają na dokładne porównanie zmian w trakcie leczenia. Standardem są również badania radiologiczne – zdjęcie pantomograficzne, pokazujące całe uzębienie i kości szczęk, oraz zdjęcie cefalometryczne, które umożliwia ocenę relacji między strukturami twarzoczaszki.
W nowoczesnych gabinetach coraz częściej wykonuje się również cyfrowy skan uzębienia, który zastępuje tradycyjne, niekomfortowe wyciski. Z raportu „Digital Orthodontics Report” wynika, że w 2023 roku ponad 60% klinik ortodontycznych w Polsce korzystało z technologii skanowania 3D na etapie pierwszej wizyty.
Wstępna diagnoza i propozycja leczenia
Na podstawie zebranych danych ortodonta stawia wstępną diagnozę i omawia z pacjentem możliwe scenariusze leczenia. Przedstawia typ wady, stopień jej zaawansowania oraz możliwe konsekwencje jej nieleczenia. Omawia dostępne metody leczenia – od aparatów ruchomych, przez aparaty stałe metalowe lub estetyczne, po nowoczesne systemy nakładkowe, takie jak Invisalign.
Lekarz wyjaśnia również, jak długo może potrwać leczenie, jak często będą potrzebne wizyty kontrolne oraz jakie mogą wystąpić trudności. Z danych American Association of Orthodontists wynika, że średni czas leczenia ortodontycznego wynosi od 18 do 24 miesięcy, jednak wczesne wykrycie wady może go skrócić nawet o 6 miesięcy.
Planowanie dalszych kroków
Po omówieniu możliwości leczenia pacjent (lub jego rodzic) podejmuje decyzję o rozpoczęciu terapii. W niektórych przypadkach ortodonta może zaproponować odroczenie leczenia i okres obserwacji, szczególnie jeśli dziecko nie osiągnęło jeszcze odpowiedniego etapu rozwoju uzębienia. W innych sytuacjach pacjent umawiany jest na wizytę w celu założenia aparatu ortodontycznego lub wykonania dodatkowych badań, takich jak tomografia komputerowa czy konsultacja z logopedą lub chirurgiem szczękowym.
W zależności od rodzaju wady oraz wieku pacjenta ortodonta ustala indywidualny harmonogram wizyt kontrolnych. Badania pokazują, że systematyczność w leczeniu ortodontycznym zwiększa skuteczność terapii o ponad 35% i minimalizuje ryzyko powikłań.
Czytaj też: 7 ważnych cech dobrego ortodonty
Czytaj też: Czym zajmuje się ortodonta
Czytaj też: Kiedy z dzieckiem do ortodonty
Dentistree - Ortodoncja
ul. Oś Królewska 18 lok. U2
02-972 Warszawa – Wilanów
Skontaktuj się
